Hoe verplaats je een slachtoffer op een veilige manier? - de Rautekgreep

Laatste update: 11 november 2020, 10:00

Stel je voor, een ongeval vindt plaats. Het gebouw staat in brand en je collega/vriend(in)/een toevallige omstander ligt op de grond en reageert niet. Er bestaat een redelijke kans op instorting, dus je wilt het slachtoffer verplaatsen zonder extra schade toe te brengen. Hoe verplaats je dit slachtoffer op een veilige manier? Dat kan met de zogenaamd Rautekgreep.

De noodvervoersgreep van Rautek, beter bekend als de Rautekgreep, is een manier om slachtoffers van een ongeval naar een veilige plek te vervoeren. Het kan onder andere worden toegepast als het slachtoffer op een drukke weg ligt, of als er koolmonoxide in de ruimte hangt. De greep is geschikt voor korte afstanden, en wordt geleerd aan EHBO-ers en bhv’ers. Wij beschrijven hier hoe je deze greep kunt toepassen.

Let op: blogartikelen zoals deze zijn niet ter vervanging van praktische kennis. Wil je hulpverlening leren of feedback krijgen van een bekwame en ervaren instructeur? Meld je dan aan voor een BHV-cursus of een EHBO-cursus.

De Rautekgreep: in 8 stappen een slachtoffer naar veiligheid brengen

Johannes Adviesburo instrueert onze EHBO-cursisten volgens het Oranje Kruis. Zij leren je in 8 stappen de greep uit te voeren:

1. Ga achter het slachtoffer op je knieën zitten.
2. Til het hoofd voorzichtig iets op. Zorg ervoor dat het slachtoffer tegen jouw lichaam steunt.
3. Pak één onderarm. Als er letsel is aan één van de armen pak je de arm zonder letsel. Leg deze onderarm horizontaal voor de borst van het slachtoffer.
4. Krul je handen met duimen en vingers tegen elkaar aan over de onderarm van het slachtoffer. Het is belangrijk om je vingers zo te houden zodat je niet tegen de ribben van het slachtoffer duwt tijdens het slepen.
5. Breng het slachtoffer voorzichtig in een zittende houding.
6. Ga zo dicht mogelijk tegen het slachtoffer op je hurken zitten en laat het slachtoffer tegen je aan rusten. Plaats je voeten en je knieën aan allebei de kanten van het slachtoffer.
7. Til het slachtoffer op vanuit je benen. Hoe dichter je het slachtoffer tegen jou aanhoudt, des te minder belastend het tillen voor je rug is.
8. Sleep het slachtoffer naar een veilige plek door achteruit te lopen. Let hierbij goed op waar je loopt!

Nadat je een veilige plek hebt gevonden kun je het slachtoffer in omgekeerde volgorde weer op de grond leggen. Leg vooral het hoofd voorzichtig neer. Nu kun je eerste hulp gaan verlenen.

Video: Hoe voer je de Rautekgreep uit?

Het onderstaande filmpje van het Oranje Kruis maakt het uitvoeren van deze noodvervoersgreep duidelijker:

Wanneer kun je de Rautekgreep gebruiken?

De Rautekgreep is vooral bedoeld voor een ruwe ondergrond of hoogteverschillen. Als het slachtoffer in een stoel zit (bijvoorbeeld in de auto) gebruik je ook de Rautekgreep, maar de handelingen zijn net even anders. Als het slachtoffer in bed ligt, kun je het slachtoffer ook op deze manier verplaatsen. Trek het slachtoffer dan zoveel mogelijk naar de bedrand, eventueel door het laken of de deken te gebruiken.

Wanneer kun je de Rautekgreep niet gebruiken?

Als je het slachtoffer niet kunt verplaatsen met deze greep, bijvoorbeeld doordat het gewichtsverschil te groot is, dan raadt het Oranje Kruis aan om het slachtoffer bijvoorbeeld aan de kleding, armen of enkels te verplaatsen. Vraag in deze situaties om hulp van omstanders, vooral wanneer je het slachtoffer aan de enkels verplaatst! De omstander moet dan het hoofd van het slachtoffer iets optillen.

De Rautekgreep in de praktijk leren

Filmpjes en een uitgeschreven stappenplan zijn één ding. Hoewel we zo goed mogelijk proberen te helpen, is een praktijkcursus nog altijd de beste manier om te leren. Onze ervaren instructeurs leren je de methode aan de hand van voorbeelden en geven je feedback. Zo kun je gerust zijn dat je de methode beheerst. Meld je aan voor onze BHV-cursus of EHBO-cursus om de Rautekmethode te leren en nog veel meer: